Zarządzać firmą można w wielu aspektach – zajmując się procesami zachodzącymi w organizacji, zarządzając strategią lub zmianami, ale przede wszystkim wiedząc, jak dobrze kierować zespołem. Najbardziej kluczowe elementy każdej organizacji to zarządzanie przedsiębiorstwem oraz zasobami ludzkimi. Bez nich biznes, nawet ten najlepiej wymyślony, byłby jak statek bez steru, w którym każdy ruch byłby wynikiem szczęścia, a nie obranym i starannie zaplanowanym celem. Prawda jest taka, że skutecznie prosperująca firma to taka, w której obie te funkcje działają jak jedna dobrze naoliwiona maszyna. Często osoby, które są zainteresowane karierą menadżerską i chcą zrozumieć różnice między zarządzaniem biznesem a zarządzaniem zasobami ludzkimi, decydują się na zdobycie nowych umiejętności i wybierają studia podyplomowe Master of Business Administration.
Zarządzanie – dlaczego bez niego nie obejdzie się żadne przedsiębiorstwo?
Zarządzanie firmą oraz zarządzanie kapitałem ludzkim to kwestie ważne dla każdego biznesu. Nie bez przyczyny mówi się często o tym, że pracownicy są największym atutem dobrze prosperującego przedsiębiorstwa.
Co jest więc najważniejsze w firmie? Odpowiednie zarządzanie biznesem oraz osoby, które przyczyniają się do prawidłowego działania firmy! Efektywność funkcjonowania przedsiębiorstwa nie zależy wyłącznie od tego, aby posiadać pracowników, ale od tego, aby umiejętnie nimi zarządzać. Prawda jest taka, że odpowiednio zarządzani pracownicy mogą przyczynić się do wzrostu znaczenia firmy… lub całkowicie ją zniszczyć.
Czym jest zarządzanie kapitałem ludzkim?
Zarządzanie kapitałem ludzkim to zbiór praktyk organizacyjnych związanych z pozyskiwaniem, zarządzaniem i rozwojem pracowników – czasem określanych w firmie mianem kapitału ludzkiego - w organizacji. Celem jest optymalizacja i maksymalizacja ekonomicznej lub biznesowej wartości kapitału ludzkiego organizacji w celu uzyskania przewagi konkurencyjnej. Efektywne zarządzanie kapitałem ludzkim pozwala firmie z sukcesem realizować inicjatywy związane z rozwojem przedsiębiorstwa.
Kapitał ludzki można rozpatrywać zarówno w wąskim, jak i bardzo szerokim ujęciu. Często jest rozumiany nie jako jednostka, a konkretna wiedza, wykształcenie oraz posiadane kompetencje. Najczęściej przedstawia się go jako kombinację czynników (1):
- cech jednostki (czyli w przypadku prowadzenia przedsiębiorstwa pracownika), postrzeganych jako m.in. inteligencja, energia, zaangażowanie, postawa czy rzetelność;
- zdolność jednostki do uczenia się, np. kreatywność, pracy w stresujących warunkach;
- motywacji do dzielenia się zgromadzoną wiedzą – czyli chęć współpracy w teamie, orientacja na cele i zespół.
Kapitał ludzki – dlaczego jest istotny dla przedsiębiorstwa?
Pobudzanie kreatywności i innowacyjności pracowników, doskonalenie zarządzania wiedzą i kompetencjami to zagadnienia, na których coraz częściej koncentrują się przedsiębiorstwa (2). Chociaż nazywanie ludzi i pracowników „kapitałem” może wydawać się surowe - w rzeczywistości może to pomóc organizacji zmienić perspektywę i sposób postrzegania pracowników. Coraz więcej firm zaczyna dostrzegać kapitał ludzki jako atut, który może wzrosnąć w wartości i zwiększyć wartość całego przedsiębiorstwa. Organizacje, które to robią, koncentrują się na takich działaniach, jak inicjatywy edukacyjne i rozwojowe, programy dotyczące zdrowia i dobrego samopoczucia oraz rozwój umiejętności specjalistycznych, co przynosi korzyści zarówno poszczególnym pracownikom, jak i całej firmie.
„Celem nauki w obrębie organizacji jest zwiększanie jej szans i możliwości, jest to ściśle powiązane z zasadami zarządzania zasobami ludzkimi, czyli koniecznością inwestowania w ludzi, aby rozwinąć kapitał ludzki potrzebny organizacji, a także zwiększyć jej zasoby wiedzy i umiejętności. Teoria kapitału ludzkiego zaznacza bowiem, iż dzięki wiedzy i umiejętności pracowników nabytych w trakcie nauki, szkoleń i lat doświadczeń powstaje zapas kapitału produkcyjnego” (3).
Jak ważne jest dobre zarządzanie kapitałem ludzkim dla osoby zarządzającej firmą?
Posiadanie efektywnych osób na stanowiskach związanych z zarządzaniem biznesem i zasobami ludzkimi ma kluczowe znaczenie, ponieważ może zminimalizować nieefektywność całego przedsiębiorstwa. Gdy firma ma silne zasoby ludzkie, może działać na optymalnym poziomie, co z kolei pozwala jej skuteczniej realizować swoje cele.
Siła kapitału ludzkiego w przedsiębiorstwie
Jeśli w organizacji występują słabe ogniwa, zdolność firmy do osiągnięcia określonych wzorców może być zagrożona. Na przykład, jeśli dział technologii informatycznych ma niewystarczające wyposażenie, możliwości ekspansji związane z technologią firmy mogą być zagrożone. Posiadanie niewłaściwego personelu może być równie niszczycielskie. Obsadzenie stanowiska księgowego kimś, kto zostanie przytłoczony obowiązkami, może spowodować zakłócenia i osłabić zdolność firmy do wzrostu i dobrego prosperowania.
O sile kapitału ludzkiego świadczy nie tylko zdobyta wiedza pracowników, ale ich umiejętność wykorzystania jej w praktyce. Wszystkie szanse do wykazania się w zawodzie, aspiracje pracowników, motywacja do ciężkiej pracy – to właśnie świadczy o przedsiębiorstwie. Kapitałem ludzkim są więc ludzie umiejący ze sobą współpracować – ludzie trwale związani z firmą.
Odpływ pracowników – czyli skutki nieumiejętnego zarządzania
Co dodatkowo powinno być istotne dla osoby zarządzającej firmą? Zabezpieczenie przedsiębiorstwa przed odpływem pracowników! W wielu organizacjach bardzo dużym problemem, a zarazem także wyzwaniem menadżerów czy kierowników, jest pozyskanie wykwalifikowanych pracowników. Jest to spowodowane chociażby konkurencją na rynku pracy, niskim wynagrodzeniem, czy nieprawidłowe zarządzanie kapitałem ludzkim. Często nie uwzględnia się, np. możliwości zatrudnienia osoby z mniejszym doświadczeniem i przyuczenia jej do pracy. To właśnie od firmy oraz umiejętności zarządzania zależy, czy kompetencje pracownika będą stale podnoszone.
Jednocześnie można pomyśleć: skoro zainwestuję w pracownika, jego szkolenia i wykształcenie, stracę w sytuacji, gdy odejdzie z przedsiębiorstwa! Tutaj właśnie pojawia się ogromny problem wielu polskich firm. Zamiast zadbać o motywację pracowników, wolą nie inwestować w nich, nie dbać o kapitał z obawy przed utratą zasobów.
Jak zabezpieczyć się przed odpływem pracowników?
Skuteczne zarządzanie kapitałem ludzkim w firmie pozwoli zabezpieczyć przedsiębiorstwo przed utratą pracowników. Warto więc pomyśleć, np. o zastosowaniu narzędzi motywacyjnych. Mowa tutaj o możliwości podniesienia stawki płacowej, zaproponowania dodatkowych szkoleń.
Dobrym rozwiązaniem, które świadczy o umiejętnym zarządzaniu jest podniesienie poziomu identyfikacji pracowników z daną firmą. Dzięki zrozumieniu misji czy celów strategicznych organizacji, pracownicy często bardziej się do niej przywiązują. To pracownicy w dobrze zarządzanym przedsiębiorstwie powinni być ambasadorami firmy.
Zarządzaniem firmą a zarządzaniem kapitałem ludzkim
Zarządzanie przedsiębiorstwem i zarządzanie zasobami ludzkimi to nieodłączne elementem funkcjonowania biznesu. To jednak nie są zagadnienia ze sobą tożsame i nie mogą być stosowane jako wyrażenia synonimiczne.
Jakie są kluczowe różnice między zarządzaniem biznesem a kapitałem ludzkim? Kierownicy firmy zajmują się nadzorowaniem statusu biznesu, jego efektywności, z kolei menadżerowie od kapitału ludzkiego koncentrują się na pracownikach. Podczas gdy strategie zarządzania przedsiębiorstwem koncentrują się na celach biznesowych, strategie zarządzania zasobami ludzkimi koncentrują się na inicjatywach pracowników. Inicjatywy te mogą być kluczowe, ponieważ często korelują z budowaniem solidnej kultury firmy, co z kolei może oznaczać osiąganie celów firmy z większą skutecznością. Podczas gdy menedżerowie zasobów ludzkich ustalają i wpływają na kulturę firmy, menedżerowie biznesowi działają w ramach parametrów tej kultury.
Zarządzanie kapitałem ludzkim w małych przedsiębiorstwach i dużych korporacjach
W przypadku dużych firm, jak np. międzynarodowe korporacje dużo łatwiej jest sprawnie zarządzać kapitałem ludzkim. Dlaczego? Bo można korzystać z doświadczenia globalnego, ustalonych odgórnie strategii, sprawdzonych narzędzi czy utartych praktyk. Dodatkowo w międzynarodowych lub po prostu dobrze prosperujących, dużych firmach, świadomość znaczenia kapitału ludzkiego jest wyższa niż w małych przedsiębiorstwach.
W przypadku sektora MŚP (małych i średnich przedsiębiorstw) dostęp do sprawdzonej wiedzy z zakresu zarządzania jest często znikomy. Inwestowanie w pracowników powinno być traktowane w firmie na tym samym poziomie, co nakłady w rozwój przedsiębiorstwa lub jego zarządzanie. Dlatego bardzo ważne jest nieustanne edukowanie nie tylko pracowników, ale również (a może przede wszystkim?) właścicieli firm i kadry zarządczej. To od nich zależy, jak wyglądać będzie całe przedsiębiorstwo, muszą więc często przełamać swoją barierę i zrozumieć, jak istotna jest rola kapitału ludzkiego. To szczególnie ważne w branżach, w których ważną rolę odgrywa informacja, kreatywność i elastyczność.
Dlaczego warto rozwijać swoją wiedzę w zakresie zarządzania i wybrać studia MBA?
Sztuka skutecznego zarządzania firmą jest w Polsce wciąż w powijakach. Podczas gdy za granicą studia typu Master of Business Administration są bardzo popularne – u nas to wciąż niszowa ścieżka. A wielka szkoda! Chcąc rozwijać swój biznes, warto zdecydować się także na rozwój własny. MBA jako studia podyplomowe to rozwiązanie najlepsze dla wszystkich, którzy chcą nieustannie się rozwijać.
Dyplom z zakresu MBA pozwala nie tylko rozszerzyć ścieżkę kariery – to ogromna szansa dla całego przedsiębiorstwa, które masz pod opieką. Decyzja o podjęciu studiów z zakresu Master of Business Administration to duży krok zwłaszcza dla początkujących managerów.
MBA – klucz do sukcesu przedsiębiorstwa
Zajęcia MBA pomogą Ci rozwinąć umiejętności niezbędne do osiągnięcia sukcesu. Osoby, które decydują się na studia podyplomowe z Master of Business Administration to zarówno młodzi przedsiębiorcy, jak i osoby o ugruntowanej pozycji. Jednak nigdy nie jest za późno na samorozwój.
Studia MBA zmuszają do wyjścia ze strefy komfortu – w końcu trzeba opuścić firmę, odnaleźć się w nowym środowisku, zyskać całkowicie inną perspektywę. Ale to bardzo dobrze. Poznasz najnowsze trendy w biznesie, zastosujesz najnowsze narzędzia i techniki zarządzania oraz rzucisz wyzwanie, aby ulepszyć swój biznes, zespoły i komunikację w teamach. MBA to także świetny sposób na przygotowanie się do zmieniającego się otoczenia biznesowego. Umiejętności, które rozwijasz są również najlepszymi narzędziami, które musisz dostosować do nieuniknionych zmian branż, rynku i sposobów prowadzenia interesów.
Zarządzanie kapitałem ludzkim a MBA
MBA to szerokie spektrum zagadnień biznesowych, które pozwalają zyskać nowe podejście do prowadzenia biznesu. To okazja, by dowiedzieć się więcej o wszechstronnym środowisku firmowych czy międzynarodowych korporacjach. Jednak uczy też zarządzania strategicznego. Przygotowuje do długoterminowego planowania biznesowego, w tym także do zarządzania kapitałem ludzkim.
Warto wybrać taki program, który pozwoli zyskać umiejętności praktyczne, niezbędne w pełnieniu funkcji menadżerskich w zakresie zarządzania kapitałem ludzkim, zarówno w organizacjach o zasięgu globalnym, jak i sektorze małych i średnich firm.
Umiejętne zarządzanie kapitałem ludzkim w organizacji to dziś podstawa. To jedna z najistotniejszych i nieustannie rozwijających się koncepcji zarządzania biznesem. Zwłaszcza teraz, gdy rynek pracy w obliczu pandemii koronawirusa się zmienia, okazuje się, że kapitał ludzki jest dużo istotniejszy niż jakiekolwiek budynki czy inne materialne zasoby przedsiębiorstwa. To właśnie od inwestycji w kapitał intelektualny firmy zależy to, czy biznes przetrwa trudniejszy okres, czy pracownicy są lojalni, wierzą w ideały organizacji oraz mają wiedzę, która pozwoli utrzymać się na rynku w ciężkim czasie. Dziś to od umiejętnego zarządzania kapitałem ludzkim w przedsiębiorstwie w dużym stopniu zależy konkurencyjność firmy.
_________________________________________________
(1) A. Mazurkiewicz, Kapitał ludzki w procesie kształtowania sprawności organizacji, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów 2010, s. 46
(2) L. Levashova, Problemy zarządzania kapitałem ludzkim – wyzwania współczesności, Wydawnictwo L&J Techtrading Sp. z o.o., Warszawa 2010, s. 110
(3) M. Amstrong, Zarządzanie zasobami ludzkimi, Dom Wydawniczy ABC, Kraków 2000, s. 431
