Współczesne środowisko pracy stawia szereg wyzwań – wysokie tempo, presja, konkurencja, multitasking, wymagania. To z kolei rodzi potrzebę bardziej zróżnicowanego podejścia do zarządzania zespołem, by uwzględnić potrzeby różnych osób w reakcji na wspomniane wyzwania. Wśród pracowników na różnych szczeblach coraz częściej spotykamy osoby wysoko wrażliwe (WWO; lub HSP – Highly Sensitive Person). Kim jest osoba wysoko wrażliwa i jak ją wspierać w środowisku zawodowym?
Wysoka wrażliwość – cecha, nie diagnoza
Na początek warto zaznaczyć, że wysoka wrażliwość nie jest zaburzeniem ani problemem psychologicznym. To cecha temperamentu, która według badań występuje u ok. 15-20% populacji. Co oznacza wysoka wrażliwość? To przede wszystkim głębsze przetwarzanie bodźców, co łączy się z intensywniejszymi reakcjami emocjonalnymi, silniejszą percepcją subtelnych sygnałów z otoczenia, a często także większą empatią.
Osoba wysoko wrażliwa może mieć wyjątkowe zdolności analityczne, kreatywność, lojalność czy intuicję. Równocześnie jednak może szybciej się męczyć, silniej przeżywać stres i potrzebować więcej przestrzeni do regeneracji. W środowisku biznesowym ma to zatem dobre i złe strony – przy odpowiednim wsparciu wysoka wrażliwość może stać się ogromnym atutem, ale bez niego może realnie przeszkadzać w codziennej pracy. Istotnym warunkiem jest tutaj zatem zrozumienie specyfiki funkcjonowania WWO i stworzenie sprzyjających warunków.
Jak rozpoznać osobę wysoko wrażliwą w zespole?
Osoby wysoko wrażliwe można rozpoznać po pewnych typowych zachowaniach i reakcjach. Oto kilka przykładów:
- silna reakcja na bodźce z otoczenia – hałas, intensywne światło czy natłok informacji mogą powodować szybkie zmęczenie lub rozdrażnienie;
- głęboka refleksyjność – WWO analizują różne tematy bardzo dokładnie, często z różnych perspektyw;
- wysoka empatia i wyczulenie na emocje innych – wysoka zdolność „czytania” nastrojów w zespole;
- unikanie konfrontacji i agresywnych środowisk;
- perfekcjonizm i wysokie wymagania wobec siebie.
Warto jednak pamiętać, że nie każda osoba o takich cechach musi być WWO – i odwrotnie. Najlepszym narzędziem rozpoznania jest uważność i otwarta komunikacja.
Dlaczego WWO są cennym zasobem w firmie?
Przez lata wysoka wrażliwość była w środowisku biznesowym niedoceniana lub wręcz ignorowana. Osoby, które unikały głośnych spotkań, nie zabierały głosu w dużych grupach czy potrzebowały więcej czasu na analizę problemów, często były oceniane jako „nieśmiałe”, „mało przebojowe” czy „niedostatecznie zaangażowane”. Teraz jednak jest inaczej – w biznesie coraz częściej uważa się, że WWO mogą wnieść do zespołu unikalny rodzaj inteligencji emocjonalnej, głębi i wrażliwości na niuanse. Takie osoby dają możliwość wychwycenia subtelnych sygnałów ryzyka czy dostrzegania napięcia w zespole, zanim przerodzi się w konflikt.
Wysoka wrażliwość ma także korzystny wpływ na budowanie trwałych relacji z klientami. To często również źródło etycznej perspektywy w decyzjach biznesowych. W czasach, gdy firmy coraz częściej stawiają na zrównoważony rozwój, dobrostan pracowników i pielęgnowanie wartości społecznych, WWO stają się zatem nieocenioną częścią organizacji.
Jak wspierać WWO w środowisku zawodowym?
Osoby wysoko wrażliwe mogą bez problemów spełniać się w zawodzie, o ile zapewni się im odpowiednie warunki. Przede wszystkim należy zadbać o zapewnienie możliwości pracy w spokojnym otoczeniu (nawet zdalnie lub hybrydowo). Otwarte biura, głośne rozmowy i ciągłe powiadomienia mogą wyczerpywać osoby wysoko wrażliwe – dlatego potrzebna będzie odpowiednia przestrzeń pracy, a w biurze np. strefy ciszy lub elastyczne godziny.
Należy też unikać nagłych, stresujących sytuacji. WWO funkcjonują lepiej, gdy mają czas na przygotowanie się do wyzwań. Jeśli np. planujesz ważną prezentację, zmiany w projekcie czy spotkanie z klientem, warto dać znać wcześniej, by uniknąć nadmiernego stresu wynikającego z zaskoczenia i pośpiechu.
Ponadto warto wiedzieć, że osoby wysoko wrażliwe często mają też wysoką potrzebę uznania – mowa jednak nie o głośnym poklasku, a o zauważeniu pracy „w tle” i konstruktywnej informacji zwrotnej. Oprócz tego należy zadbać, by zespół był miejscem, w którym można szczerze i otwarcie mówić o swoich potrzebach. Poza tym priorytetem jest elastyczność – zwłaszcza w kwestii godzin pracy, co może znacząco zwiększyć produktywność i komfort psychiczny.
Osoby wysoko wrażliwe a zarządzanie
Wysoka wrażliwość to temat, która pojawia się coraz częściej, w różnych kontekstach – w obszarze psychologii biznesu, zarządzania czy przywództwa. Z tego względu jest to też ważny element programów nauczania na WSB-NLU. Budujemy naszą ofertę tak, by uwzględnić realne potrzeby stale zmieniającego się rynku pracy. Nasze programy na kierunkach zarządzania i psychologii uwzględniają tematykę inteligencji emocjonalnej i pracy z różnorodnością psychologiczną zespołów.
Takie zdolności są kluczowe dla przyszłych menedżerów i liderów, którzy muszą umieć wspierać osoby o różnych temperamentach. Co więcej, sama osoba wysoko wrażliwa również może być świetnym liderem – szczególnie ważne jest tutaj jednak odpowiednie podejście do swojego rozwoju. Podstawą jest zdobycie wiedzy na temat funkcjonowania WWO w środowisku biznesowym, które samo w sobie stawia wiele unikatowych wyzwań.
