Prawo karne, cywilne, unijne, pracy… Możliwości wyboru specjalizacji jest bardzo wiele. Odpowiednio wcześnie zaplanowana ścieżka rozwoju pozwala lepiej zaplanować wybór przedmiotów specjalizacyjnych czy seminariów w kolejnych latach studiów. Obszar głównego zainteresowania wielu studentów jest uzależniony od zapotrzebowania na specjalistów w wybranej dziedzinie prawa. Warto więc wiedzieć, gdzie obecnie jest największe zapotrzebowanie na adwokatów i specjalistów?
Poszukiwani specjaliści z niszowych zagadnień prawnych
Na rynku pracy brakuje specjalistów od zagadnień niezbędnych jedynie w niektórych sektorach (głównie w ramach materialnego prawa administracyjnego). Wśród tych gałęzi wymienia się m.in.:
- prawo rolne, spożywcze,
- prawo sportowe i ostatnio antydopingowe,
- prawo morskie,
- prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi,
- prawo przewozowe czy o ruchu drogowym,
- prawo geologiczne i górnicze.
Specjalizacja w tych dziedzinach jest wymagająca i czasochłonna. Materiałów, które zbierałyby dostępną wiedzę (np. monografii), jest na ogół niewiele, mają nie najlepszą jakość merytoryczną albo są przestarzałe.
W tych specjalizacjach konkurencja jest niewielka. Interpretacja czy opinia prawna są kosztowne, co pozwala uzyskać atrakcyjne wynagrodzenie. Na ogół wiąże się to z koniecznością założenia własnej działalności gospodarczej. Klientów pozyskuje się przez budowę albo sieci kontaktów, albo pozycji jako eksperta. Jest to wspierane publikacjami naukowymi, czy uzyskaniem tytułu doktora. O posiadaniu eksperckiej wiedzy może również świadczyć ukończenie drugiego kierunku, który jest zbieżny z niszową specjalizacją.
Internacjonalizacja, globalizacja, a teraz cyfryzacja. Jakie umiejętności są niezbędne w zawodzie prawnika w tych czasach?
Dziś prawnicy to nie tylko osoby, które stają do obrony swojego klienta w sądach. To także wykwalifikowani specjaliści, zatrudniani przez organizacje do różnego typu spraw. Popyt na prawników tego typu przewyższa liczbę wykształconych specjalistów. Co to oznacza? Zyskując dodatkowe umiejętności, stawiając na elastyczność - jest duża szansa na znalezienie naprawdę świetnie płatnej pracy w miejscach, w których jest duże zapotrzebowanie na prawników.
Elastyczność kluczem do sukcesu w przypadku zawodu prawnika
Większość adeptów prawa i tak zdecyduje o podjęciu specjalizacji z zakresu praw cywilnego albo karnego. Ważne jest jednak, aby być gotowym na zmianę. W każdej chwili przyjęta ścieżka kariery prawniczej może okazać się nieodpowiednia dla nas. Jeśli chodzi o możliwość zmiany zawodu, prawo jest kierunkiem dość elastycznym. Jeśli nie zdamy egzaminu adwokackiego, w każdej chwili możliwe jest zatrudnienie w korporacji (niekoniecznie prawniczej) czy praca jako doradca podatkowy. Umiejętności uzyskane w czasie studiów prawniczych są wszechstronne i pożądane na rynku pracy.
Jeszcze do niedawna materia kredytów walutowych nie była przedmiotem zainteresowania wielu prawników. Dzisiaj powstają specjalne kancelarie ze specjalizacją w tym zakresie. Jak się wydaje i one zostaną zastąpione. Świat prawników jest bardzo dynamiczny, prawodawstwo zmienne, więc wymagana jest elastyczność rozumiana jako ciągła zdolność do nauki i podnoszenia kwalifikacji.
Znajomość języków obcych? Oczywiście, ale nie tylko tych podstawowych
Rozwój transakcji międzynarodowych, bezpośrednich inwestycji zagranicznych, czy prawodawstwa unijnego, czy umów bilateralnych sprawiły, że nieustanie poszukiwani są prawnicy znający języki obce. Już nie tylko angielski jest wystarczający. Doskonała znajomość języka niemieckiego czy francuskiego nie robi wrażenia na pracodawcach. Jednak opanowanie języków sąsiadów Polski (czeski, słowacki, litewski czy ostatnio ukraiński, rosyjski) czy państw Skandynawii (szwedzki, norweski, fiński) połączone ze znajomością niektórych aktów prawnych, specyfiki prawa pozwala uzyskać wysoko płatne zatrudnienie już w czasie studiów. Pomocne w opanowaniu mniej znanych języków są programy wymiany międzynarodowej (np. Erasmus+). Prawnicy wielojęzyczni są szczególnie rozchwytywani w korporacjach zagranicznych.
Wzrost znaczenia cyfryzacji - to ma sens także w zawodzie prawnika
Z kolei cyfryzacja życia powoduje, że popyt na wiedzę w tym zakresie rośnie. Przedsiębiorstwa we wczesnym etapie rozwoju z sektora legal tech stanowią duże zagrożenie dla wielu konwencjonalnych kancelarii prawnych. Są one szczególnie popularne w tych dziedzinach prawa, w których powtarzalność jest symptomatyczna a warunkowość niewielka (np. reklamacje czy złożenie podstawowych dokumentów do sądu). Rośnie również znaczenie uczenia maszynowego (czy też tzw. sztucznej inteligencji) w tworzeniu uzasadnień do wniosków czy interpretacji przepisów. Mimo że dalej rezultaty przetwarzania informacji przez system są nadzorowane przez prawników, to maleje rola prawników też w bardziej twórczych specjalizacjach.
Informatyka - na to kładziony jest nacisk
W konsekwencji poszukiwani są prawnicy z dobrą znajomością zagadnień informatycznych. Doskonale, aby rozumieli np. metodologię powstawania programów komputerowych czy niuanse prawa patentowego w tym zakresie. Dużym atutem może być też ukończenie innego kierunku studiów (np. informatyki), nawet podyplomowo. Nowe przedsiębiorstwa są szczególnie aktywne w sferze cyfrowej. Znajomość ryzyka prawnego (zwłaszcza dotyczących przetwarzania informacji w ramach tzw. RODO) jest pożądana. Wszyscy prawnicy powinni również dbać o biegłość informatyczną (w programach biurowych czy do zarządzania pracą w grupie), aby poradzić sobie ze wzrostem znaczenia pracy zdalnej.
