Pani Magdalena Wajda – Dyrektor Instytutu Diagnostyki, Opiniodawstwa i Pomocy Psychologicznej WSB-NLU odpowiada na 10 najczęściej zadawanych pytań przez osoby ubiegające się o przyjęcie na studia z zakresu psychologii.
Jak zostać psychologiem klinicznym lub psychoterapeutą? Pytania i odpowiedzi:
1. Czy aby zostać psychologiem należy skończyć 5-letnie jednolite studia magisterskie?
Oczywiście tak, aczkolwiek obecny system kształcenia oferuje możliwość indywidualnego toku studiowania dla osób, które posiadają dyplom ukończenia innych studiów niż psychologia. Dzięki przepisaniu ocen z dotychczasowego dorobku, kandydat może zostać zakwalifikowany na wyższy rok niż pierwszy-jest to uzależnione od liczby zrealizowanych kursów, które będzie można uznać w ramach kształcenia na kierunku psychologia.
Program studiów jest opracowany w oparciu o obecne standardy kształcenia na kierunku psychologia, które są ustalone przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego i w żadnym stopniu nie umniejszają edukacji w porównaniu z ta, która jest rozłożona na pięć lat.
Reasumując: aby zostać psychologiem możesz studiować krócej- jeśli posiadasz dyplom ukończenia innego kierunku. Ważne, aby zrealizować wszystkie kursy przewidziane w siatce studiów na kierunku psychologia oraz z powodzeniem obronić pracę dyplomową o tematyce psychologicznej. W oparciu o przeprowadzone badania.
2. Czy kończąc specjalność: psychologia kliniczna i osobowości mogę tytułować się psychologiem klinicznym?
Psychologiem klinicznym można zostać tylko w przypadku ukończenia specjalizacji dyplomowej, która trwa pięć lat i obejmuje dwa specjalistyczne bloki kształcenia. Specjalizacja składa się z 2 części:
• Specjalistyczny blok podstawowy (2 lata, obejmując 15 miesięcy staży specjalistycznych) - zdobywa się tu wiedzę dot. zastosowania psychologii klinicznej w czterech działach medycyny: psychiatrii, pediatrii, neurologii i chorób somatycznych).
• Specjalistyczny blok szczegółowy (3 lata i 12 miesięcy staży) - wybór jedną z w/w ścieżek specjalistycznych i pogłębianie w tym kierunku wiedzy, szczegółowo dla zaburzeń i chorób danego działu medycyny. Ponadto, powyższe doskonalenie kończy się egzaminem, po którym uzyskuje się tytuł psychologa klinicznego.
3. Czy po ukończeniu studiów z psychologii klinicznej i osobowości można prowadzić psychoterapię?
Aby zostać psychoterapeutą należy po uzyskaniu tytułu magistra (nie tylko z psychologii) ukończyć dodatkowo 4-letnią szkołę psychoterapii np. Szkołę Psychoterapii Poznawczo - Behawioralnej WSB - NLU, w dowolnie wybranym nurcie. Do najpopularniejszych należą m.in: psychoanalityczny, Gestalt, psychodynamiczny, integratywny czy poznawczo-behawioralny. Najbardziej prestiżowy cykl szkolenia opiera się na standardzie Europejskiego Towarzystwa Psychoterapii i obejmuje nie mniej niż 700 godzin specjalistycznego praktycznego i teoretycznego szkolenia, własną 2-3 letnią psychoterapię prowadzoną w nurcie, który jest zgłębiany, minimum dwa lata superwizowanej praktyki psychoterapeutycznej w tym podejściu.
Prawa do prowadzenia psychoterapii zwykle nabywa się w drugim roku powyższego szkolenia, co oznacza, iż można z powodzeniem prowadzić własny gabinet psychoterapeutycznym jeszcze w trakcie własnego kształcenia.
4. Czy psycholog może korzystać z pomocy innego psychologa i uczestniczyć we własnej psychoterapii?
Psychoterapia jest doświadczeniem, które pozwala poznać swoje mocne strony oraz uporać się z tymi obszarami życia, które są dla nas bolesne i niezadowalające. Dodatkowo pokazuje, w jaki sposób efektywnie rozwiązywać problemy, radzić sobie z trudnymi sytuacjami. Poprzez analizę swoich myśli, relacji społecznych i sposobów dotychczasowego reagowania można poznać siebie na nowo. To wszystko niewątpliwie jest rozwijające dla psychologa. Dodatkowo- problemy, które zostają przepracowane w trakcie psychoterapii stanowią jednej z najważniejszych zasobów w pracy psychologia- bo w końcu lepiej jest nam się wczuć w sytuację klienta, możemy w większym stopniu empatyzowac z nim i wiemy, jak mu pomóc, bo sami mamy podobne doświadczenia.
5. Czy po ukończeniu studiów z psychologii można pracować w poradni psychologicznno-pedagogicznej i ośrodkach edukacyjnych, tj. szkoły, przedszkola jako psycholog?
Aby pracować w ośrodkach edukacyjnych i oświatowych, psycholog powinien ukończyć studia podyplomowe o kierunku przygotowanie pedagogiczne, które trwają 3 semestry i pozwalają na zdobycie wiedzy merytorycznej i uzyskanie kwalifikacji do pracy z dziećmi i młodzieżą. Po uzyskaniu świadectwa ukończenia niniejszych studiów można również uczyć przedmiotu psychologia w liceach i szkołach policealnych lub wyższych.
6. Czy zawód psychologa jest regulowany prawnie?
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, zawód psychologa jest regulowany ustawą o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów z 8 czerwca 2001 roku. Niniejsza ustawa określa, kto jest psychologiem i jakie musi spełnić warunki, by ten zawód wykonywać. Ustawa dotyczy wszystkich psychologów, niezależnie od tego, w jakiej dziedzinie praktykują. Ponadto, określa, na czym polegają i jak powinny być wykonywane usługi psychologiczne (diagnoza psychologiczna, opiniowanie, orzekanie, psychoterapia, udzielanie pomocy psychologicznej). W ich wykonywaniu psycholog posiada pełną autonomie i niezależność. Nikt nie ma prawa narzucić psychologowi określonych metod testowych. Chroni ona również specyficzne metody i narzędzia psychologiczne przed nieuprawnionymi (podniesienie rzetelności diagnoz psychologicznych). I w końcu, zawiera obowiązki psycholog do których należą:
• obowiązek uzyskiwania świadomej zgody osób korzystających z usług psychologicznych,
• obowiązek uzyskania akceptacji planowanych działań oraz poinformowaniu klienta o celu postepowania, przebiegu, wynikach i sposobie ich udostępniania,
• obowiązek zachowania w tajemnicy informacji uzyskanych od klienta (wyjątek: zagrożenie życia lub zdrowia klienta lub innych osób).
Co ciekawe, ustawa weszła w życie dopiero 1 stycznia 2006 roku, mimo upływu lat nie powstały przepisy wykonawcze i nie został powołany samorząd zawodowy psychologów, w związku z czym nadal żaden psycholog w Polsce nie ma formalnie nadanego prawa do wykonywania zawodu.
7. Czy po ukończeniu psychologii należy się rozwijać i kontynuować naukę na studiach podyplomowych?
Tak naprawdę, po uzyskaniu tytułu magistra psychologii zaczyna się prawdziwa nauka. Oczywiście dla tych, którzy pragną się rozwijać i lepiej pomagać innym. Jak już wyżej wspomniałam, psycholog może przystąpić do specjalizacji z psychologii klinicznej, może również rozpocząć szkołę psychoterapeutyczną. Dodatkowo, dla psychologów oferowane są różne studia podyplomowe: psychologia transportu - która uprawnia do wykonywania badań psychotechnicznych dla zawodowych kierowców; psychologa sądowa - która wprowadza w tajniki psychologii penitencjarnej i prawa oraz jest świetnym warsztatem dla wszystkich tych, którzy marzą o pracy biegłego sądowego; psychoonkologia - która pozwoli na efektywną pomoc i komunikację z osobą terminalnie chorą oraz jej rodziną i wiele, wiele innych. (Psychologię sądową i psychoonkologię możecie studiować w Wyższej Szkole Biznesu - National Louis University)
8. Czy po uzyskaniu tytułu magistra psychologii na WSB-NLU można otworzyć własny gabinet?
Jeszcze raz należy podkreślić - psychologia studiowana w formie interaktywnej, w czasie krótszym niż pięć nie różni się formalnie niczym od tej zgłębianej w formie klasycznej. Jeśli student uzyskuje absolutorium, zrealizuje praktykę i z powodzeniem obroni pracę dyplomową uzyskuje prawo wykonywania zawodu. A więc prywatny gabinet absolwent psychologii może otworzyć od razu, po uzyskaniu tytułu. Zawodowego. Wspominano już wcześniej, że w Polsce nie ma na ten moment przepisów, które by to dobrze regulowały, ponieważ wciąż funkcjonuje niedoprecyzowana ustawa o zawodzie psychologa.
9. Czy po psychologii jest praca?
Z psychologią jest tak jak z każdym innym zawodem- wszystko zależy od naszej ciężkiej pracy i zaangażowania.- ale studia dają spore możliwości na rynku pracy. Pracy dla psychologów jest coraz więcej – zarówno w szkołach, prywatnych placówkach, jak i korporacjach i będzie jej jeszcze więcej. Absolwent psychologii może pracować również w domach pomocy społecznej, centrach pomocy rodzinie, ośrodkach pomocy społecznej, ośrodkach adopcyjnych, ośrodkach interwencyjnych- wszystko w zależności od tego, co nas interesuje i „w czym się widzimy“.
10. Czy będąc psychologiem potrafię czytać w myślach i wszystkich trafnie zdiagnozować?
To chyba najbardziej rozpowszechniony mit w środowisku. Odpowiedzmy sobie jednak szczerze- żaden człowiek, a tym bardziej psycholog po kilku minutach czy jednej krótkiej rozmowie nie jest w stanie określić, z jaką osobą ma do czynienia. Oczywiście, obserwując pewne sygnały niewerbalne można coś już o nim powiedzieć, jednak aby profesjonalnie dokonywać diagnozy psychologiczne należy dogłębnie poznać osobę. W tym celu należy poświęcić jej nierzadko kilka godzin, przeanalizować jej historię oraz być może- wesprzeć się testami psychologicznymi.
Przypominam, że wszystkie pytania można kierować na nasze PSYCHOLOGICZNE Q&A (https://www.facebook.com/groups/689055658532379/)
