Poprawne funkcjonowanie instytucji kościelnych musi opierać się o zdefiniowane normy prawne. Nie każdy zdaje sobie z tego sprawę, ale podobnie jak inne instytucje i firmy, tak również i kościół podlega prawu - i to nie tylko temu boskiemu. To właśnie system takich norm, wpływających na całokształt działalności kościoła nazywamy ius canonicum, czyli prawem kanonicznym lub prawem kościelnym. Czym dokładnie jest ten rodzaj prawa i, co warto o nim wiedzieć?
Definicja prawa kanonicznego
Specjalistyczna literatura prawnicza określa, co oznacza prawo kanoniczne i opisuje je w dwóch wymiarach:
- podmiotowym,
- przedmiotowym.
W tym pierwszym przypadku prawo kanoniczne to nauka zajmująca się badaniem prawa kościelnego, natomiast podejście przedmiotowe podkreśla działanie systemu kościelnego, jako całości.
Samo prawo kanoniczne dzieli się na normy uchwalone, czyli takie, które zostały nadane przez odpowiednią władzę kościelną, normy wyjaśnione, czyli będące w sferze dogmatów religijnych i prawa naturalnego oraz normy zatwierdzone pochodzące pierwotnie z prawa świeckiego, zaimplikowane przez kościół.
Czym jest i kogo dotyczy prawo kanoniczne?
W codzienności prawo kanoniczne oznacza pewne prawa i obowiązki osób będących członkami kościoła. Ponadto reguluje codzienne działanie instytucji kościelnych, system sprawowania władzy, a nawet kwestie dotyczące sprawowania eucharystii. Innymi słowy, reguluje ono właściwie każdą dziedzinę z życia wiernych danego kościoła, a także zapewnia im możliwość dochodzenia własnych praw przed odpowiednimi organami kościelnymi.
Ponadto prawo kanoniczne to także zbiór kar, które mogą zostać nałożone na członka danej wspólnoty religijnej, za przewiny względem wiary i norm prawnych. Oczywiście nie może ono wpływać na normy prawa cywilnego, gdyż dotyczy ono tylko wspólnoty wiernych. To, kogo obowiązuje prawo kanoniczne, zależy tak naprawdę tylko od tego czy poczuwamy się do bycia członkiem danej wspólnoty wyznaniowej i czy chcemy respektować prawa i obowiązki przypisane dla niej w danym systemie norm prawnych.
Studiowanie prawa kanonicznego. Z czym się to wiąże?
Wielu przyszłych studentów prawa zastanawia się, co można robić po prawie kanonicznym i czy jest to ciekawa droga kariery zawodowej. Warto podkreślić, że prawo kanoniczne nie jest częścią prawa ogólnego, dotyczy wiernych danego kościoła, księży i samej instytucji kościelnej. Kończąc kierunek o specjalizacji prawo kanoniczne, jesteśmy uprawnieni do występowania w sprawach z zakresu stricte prawa kościelnego.
Absolwenci takiego kierunku prawnego mogą podejmować zatrudnienie zarówno w instytucjach świeckich jak i kościelnych, a specjalizacjami mogą być między innymi:
- kościelny adwokat,
- prawnik - biegły w zakresie prawa kanonicznego,
- obrońca węzła małżeńskiego w procesach małżeńskich,
- sędzia trybunałów kościelnych.
Jak wyglądają studia prawnicze z zakresu prawa kanonicznego?
Studia prawa kanonicznego mogą wiązać się z koniecznością nauki wielu specyficznych dla tej dziedziny przedmiotów takich jak: teologia moralna czy też sakramentologia. Efektem ukończonych studiów będzie nabycie żądanych uprawnień takich jak: wykonywanie ekspertyz i opinii, tworzenie odpowiedniej dokumentacji sądowej czy też wykonywanie funkcji w trybunałach kościelnych.
Perspektywy pracy po kierunku związanym z prawem kanonicznym
Oczywiście różne są drogi absolwentów studiów kanonicznych. Jedni otwierają własne kancelarie specjalizujące się w tej niecodziennej dziedzinie prawa, inni znajdują zatrudnienie w sądach duchownych lub otwierają przewód doktorski. Ponadto po ukończeniu studiów możliwe jest podjęcie pracy w diecezji lub z zakresu doradztwa w sprawie unieważniania małżeństw kościelnych.
Co jeszcze warto wiedzieć o studiach z zakresu prawa kanonicznego?
Prawo kanoniczne jest specyficzną gałęzią prawa, do której nauki trzeba posiadać pewne unikalne predyspozycje. Oprócz determinacji i skrupulatności konieczne jest również zrozumienie praw naturalnych oraz funkcjonowanie w systemie norm prawa kościelnego, które mogą się różnić od norm znanych nam z prawa cywilnego. Niemniej studiowanie prawa kanonicznego może przynieść Ci sukces zawodowy, a także wiele satysfakcji, gdyż również i w tej dziedzinie znajdziemy wiele osób liczących na pomoc prawną z Twojej strony.
Czujesz, że interesuje cię prawo, ale nie masz pewności, czy konkretnie ta dziedzina? Decydując się na studia prawnicze na Wyższej Szkole Biznesu - National Louis University w Nowym Sączu będziesz mieć okazję poznać podstawy prawa kanonicznego, bez konieczności decydowania się na tę konkretną ścieżkę zawodową. Jeśli chcesz poznać podstawy - to odpowiedni wybór!